Прэзентацыя

З дабром і мірам да людзей

Амаль месяц электронная афіша сайта Брэсцкай цэнтральнай гарадской бібліятэкі імя А.С. Пушкіна запрашала аматараў прыгожага пісьменства на літаратурную сустрэчу з берасцейскім паэтам Міхасём Куляшом. І вось нарэшце 17 лістапада ў прасторнай зале вышэй названай культурнай установы сабраліся пісьменнікі, паэты, творчая моладзь, сябры і родныя нашага знакамітага земляка.

Як і належыць у такім выпадку, першаму слова было дадзена самому паэту, які распавёў пра свой лёс і творчы шлях у літаратуру. Затым з дапамогай слайдаў пазнаёміў прысутных з тымі мясцінамі, дзе нарадзіўся і вырас, са сваёй сям’ёй, бацькамі, роднымі, сябрамі, пасля чаго чытаў свае вершы і пад гармонік выконваў уласныя песні. Дарэчы, слова ён браў некалькі разоў.

На літаратурнае мерапрыемства завітаў і старшыня Брэсцкага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі Анатоль Крэйдзіч. Як кіраўнік літаратурнай сябрыны ён у сваёй прамове ацаніў аўтара не толькі як творцу, але і як сумленнага чалавека-грамадзяніна.

Нямала добрых слоў у адрас Міхася Куляша сказаў і наш старэйшы калега па пяру – таленавіты і вопытны паэт са стажам Георгій Тамашэвіч. Рыхтуючыся да літаратурнай сустрэчы з рускамоўным паэтам, ён спецыяльна па-мастацку пераклаў некалькі Міхасёвых вершаў на беларускую мову і артыстычна зачытаў іх перад гасцямі вечарыны.

Затым слова было дадзена маладой паэтэсе – Таццяне Дземідовіч, якая цікава і эмацыянальна гаварыла не толькі ад свайго імя, але і зачытала дасланую прамову Надзеі Парчук, якая была запрошана на вечарыну, але па стану здароўя не змагла прысутнічаць на ёй.

У прамове давалася поўная, раскрытая характарыстыка творчасці Міхася Куляша. Пасланне было напісана ёмка і грунтоўна, з вуснаў Таццяны гучала па-святочнаму шчыра і выразна, словы ліліся, як звонкая крынічная вадзіца напрадвесні, таму прысутныя слухалі прамоўцу з увагай і цікавасцю.

“Шаноўныя калегі, паважаныя чытачы, бібліятэкары, аднадумцы і прыхілінікі прыгожага пісьменства! – пісала паэтка ў сваім пасланні. – Дазвольце мне па-беларуску шчыра, па-сястрычнаму міла, па-святочнаму ветла, па-паэтычнаму светла прывітаць вас усіх на сёняшняй літаратурнай сустрэчы, прысвечанай творчасці самабытнага, таленавітага паэта, празаіка, перакладчыка Міхася Куляша. Дарэчы, з гонарам падкрэсліваю – майго земляка. Бо Міхась Іванавіч – з Іванаўшчыны – сумежнай з маёй роднай Піншчынай.

Але, як гэта часта ў жыцці бывае, хаця мы з ім, згодна геаграфіі, суседзі ад нараджэння і абое – з падобнымі легкакрылымі душамі аднак – па волі лёсу сустрэліся, на жаль, толькі напрыканцы мінулага верасня бягучага года. Ён сам прыехаў да мяне, на мой юбілей, і падарыў свой новы зборнік вершаў “Я ўжо не той”. Выходзіць, нездарма людзі гавораць, што – усяму свая пара і на ўсё воля Божая.

Праўда, завочна з Міхасём мы знаёмы крышку раней: з лета 2015 года, калі з Таццянай Дземідовіч пачалі шукаць вартыя творы берасцейскіх аўтараў для будучага калектыўнага зборніка. Вось тады мне і выпаў гонар патэлефанаваць Міхасю і запрасіць у сааўтары будучай калектыўнай кнігі. Ён з задавальненнем згадзіўся і хутка па электронцы даслаў нам некалькі сваіх твораў. Прачытаўшы іх, мы з Таццянай зразумелі, што перад намі – сапраўдная літаратурная знаходка для зборніка, якая не патрабуе ніякага рэдагавання і паправак. Дасланыя вершы былі кранальна шчырыя, узнёслыя, меладычныя, усё ў іх па-мастацку было адточана, адшліфавана, адпаліравана, як кажуць, хоць ты бяры і прама са сцэны спявай, як песні...

Прачытаўшы падораны мне зборнік паэзіі, пераканалася, што Міхась Кулеш – адзін з самых яркіх і каларытных творцаў нашай пісьменніцкай берасцейскай суполкі, своеасаблівы, самадастатковы паэт са сваім уласным голасам, сваім светаадчуваннем, светапоглядам на жыццё, свамі перакананнямі. Піша Міхась па-сапраўднаму праўдзіва, шчыра, па-майстэрску пранікнёна. Шматлікія вершы напоўнены эмацыянальнай ўзрушанасцю, ды такой, што ажно за душу бярэ і слязу выціскае. Вобразы – яскравыя, запамінальныя. Адчуваецца, што лірычны герой, як і сам аўтар, – шчыры, адкрыты дабразычлівец, светладушны жыццялюб, аптыміст па натуры і чалавекалюбца. Паэт трымаецца прыгожага класічнга почырку напісання вершаў. Шкада, што піша толькі па-руску.

Яго зорка на арбіце нашай літ-планеты з’явілася яшчэ ў пачатку 1970-ых гадоў, а цягу да паэзіі Міхась адчуў у сабе яшчэ раней. Хутчэй за ўсё, калі ў ягонай душы ўспыхнула першае юнацкае пачуццё да прыгожай паляшучкі-суседкі ці да прыгажуні-аднакласніцы. Бо часта ў жыцці бывае, што менавіта першае каханне падштурхоўвае асобу да творчасці, затым паступова перараджае звычайнага чалавека ў паэта, прымушае яго ствараць прыгажосць. Але паспрабуй цяпер у Міхася дапытайся, як было на самай справе, – не прызнаецца, бо жонка дачуецца.

Дык вось жыў сабе малады чалавек, вучыўся, працаваў, дзяцей вучыў ды яшчэ вершы шчырыя паціху пісаў, а я, як і многія з вас, дарагія чытачы, пра яго існаванне і дзейнасць нічога не ведала і нават не здагадвалася. Але, дзякуй Богу, надышоў час, калі я ўжо не толькі сама ведаю Міхася Куляша як прызнанага паэта-прафесіянала, як майстра паэтычнага слова, але і з задавальненнем прадстаўляю яго вам, дарагія чытачы, і прапаную тым, хто не чытаў яго кніг, набыць іх ці ўзяць у бібліятэцы, каб пазнаёміцца з творчасцю таленавітага паэта родам з Іванаўшчыны. Яго паэзія абявязкова кране вас да глыбіні душы. Больш таго, некаторым нават стане не толькі літаратурнай знаходкай, але і паэтычным адкрыццём, звонкай жыватворнай крынічкай душэўнай красы, чалавечых пачуццяў, крыніцай натхнення і духоўнасці. Вы зразумееце, што перад вамі не толькі сапраўдны паэт, але і – патрыёт сваёй Радзімы, адданы і верны сын зямлі беларускай, грамадзянін любай Беларусі, яркая творчая асоба, якая жадае нам дабра і вечнага міру на зямлі.

Я за мирное время, в котором живу,

Так приблизился к прошлой войне,

Словно вижу Хатынь и рейхстаг наяву,

Слышу залпы «Катюш» в тишине.

И чем более лет за моею спиной,

Тем сильнее тревога берёт.

Белый аист пусть кружит над мирной страной,

А не чёрный чужой самолёт!

Як у сапраўднага творцы вершы Міхасёвы – разнатэмныя. Ім не адмовіш ні ў высокай ідэйнасці, ні ў патрыятызме, ні ў духоўнасці. Нямала напісана твораў на лірычную тэму, пейзажную, філасафічную, ёсць і інтымныя вершы, прыпраўленыя дасціпным гумарам, а таксама – прысвячэнні знаёмым людзям, сябрам, родным. Не адзін верш прысвяціў аўтар і сваёй унучцы Вікторыі. Гучаць яны асабліва кранальна, па-філасофску заглыблена, па-роднаснаму чулліва.

Упэўнена, што сёняшняя вечарына выльецца ў сапраўднае свята не толькі самому паэту, але і прынясе вялікае задавальненне ўсім прысутным, стане сапраўднай жыватворнай аддушынай, сілкуючым глытком усім прыхільнікам прыгожага пісьменства, створанага душой Міхася Куляша”, – закончыла сваю прамову Надзея Парчук.

Добры падарунак паэту зрабіў і вядомы брэсцкі спявак Аляксандр Пракаповіч: ён напісаў песню на словы М. Куляша і цудоўна выканаў яе пад гітару.

На вечарыне таксама выступілі вядомыя берасцейскія пісьменнікі і паэты Мікола Панасюк, Анатоль Брытун, Лідзія Касачук. Дарэчы, Лідзія Іванаўна зачытала свае прысвячэнні паэту – гумарыстычны вершаваны твор і акраверш.

Слова бралі і вучні Міхася Іванавіча. Яны чыталі яго вершы, спявалі песні (асабліва спадабалася ўсім вакалістка Сафія Удовенка), выказвалі словы падзякі і гонару за свайго таленавітага настаўніка, віншавалі яго з вышэйшай узнагародай Саюза пісьменнікаў Беларусі – медалём “За вялікі ўклад у літаратуру”.

І ў заключэнне хочацца сказаць: дык дзякуй табе, паэце, за стваральную дзейнасць, бясонныя ночы, чалавечую дабразычлівасць, за імкненне да дабра і хараства, за ўменне дзяліцца з людзьмі пачуццямі, якія нараджае твая душа! За арганізацыю сягоняшняй літаратурнай сустрэчы таксама – шчыра дзякуем!

Надзея ЛАДАРАЖАНКА